بالای شهر؛ پایین شهر نگاه غیرمنصفانه مدیریت شهری در ارائه خدمات
بالای شهر؛ پایین شهر نگاه غیرمنصفانه مدیریت شهری در ارائه خدمات
بهنام آزادی راد
مدرس دانشگاه
در جوامع توسعه یافته پیش از آنکه برای توسعه شهرها شتاب زده عمل کنند، به مسائل مهمی چون حمل و نقل عمومی و ساختار شهری پرداخته و برایش برنامه ریزی می کنند؛ اما در حال حاضر کلانشهر پر حرف و حدیث اراک نیازمند تصمیمات و اقدامات اصلاح کننده ای است که ساختار فعلی اش را در راستای عنوان والای کلانشهر متناسب سازد. بی تردید نمی توان از بخش دولتی انتظار داشت که بطور مستقیم در این روند اثر بخش بوده و با وجود کش و قوس های بودجه ای و مشکلات اقتصادی موجود، به عنوان سرمایه گذار در این عرصه ایفای نقش نماید. اما می توان با بهره گیری از توان فنی و مدیریت بومی و سرمایه گذاری بخش خصوصی، خراب آبادهای حاشیه شهر را به شهرک های مسکونی مدرن دارای زیرساخت های مناسب تبدیل نمود و بر میزان رضایتمندی ساکنین این مناطق افزود. ایجاد شهرک های مسکونی توسعه یافته که با تأمین نیازهای ساکنین خود، از نیاز به جابجایی های درون شهری روزانه آنان می کاهند و امکانات فرهنگی، ورزشی و تفریحی مناسب را در اختار این مردم قرار می دهند، در زمره تجارب موفق مدیریت شهری کلانشهر هایی چون تهران، مشهد، اصفهان و تبریز به آسانی یافت می شود. به گونه ای که حتی امکانات بهداشتی و درمانی شبانه روزی مناسب هم برای ساکنین شهرک های مسکونی توسعه یافته فراهم گردیده است.
در حال حاضر بی برنامگی و نگاه کوتاه مدت به مقوله مدیریت شهری در کلانشهر اراک به ایجاد یک دومینوی به هم پیوسته از چالش های فراگیر انجامیده است. به گونه ای که ساختار نا مناسب شهری بر معضل حمل و نقل عمومی، جابه جایی شهروندان بر ترافیک مرکز شهر، ترافیک بر آلودگی هوا، آلودگی بر سلامت جسمی و روانی شهروندان، سلامت بر میزان رضایتمندی و نارضایتی بر بی رقبتی سرمایه گذاران بومی برای ادامه زندگی در این دیار دامن می زنند. در چنین شرایطی است که با وجود پروژه های عمرانی نیمه کاره متعدد در کلانشهر، شنیده ها از تمایل مدیران شهری به سپردن معضلات حمل و نقل عمومی شهروندان به دست قطار شهری فرانسوی حکایت می کند. طرحی که تا کنون نامی از آن در میان نبوده و در هیچ یک از ارزیابی های علمی و توسعه ای نشانی از توجیه پذیری آن دیده نمی شود.